انواع پمپ حلزونی

مبحث پمپ و انواع آن بحثی کاملا علمی و تخصصی است که در حوصله این متن نمی گنجد و هدف ما نیز توضیح و تشریح نحوه کار و واژه های تخصصی و علمی مرتبط با پمپ نیست . هدف فعلی این معرفی پمپ حلزونی است که زیر دسته پمپهای گریز از مرکز هستند.

اما برای داشتن یک دید جامع تر میتوان پمپها را به دو دسته کلی تقسیم کرد:

• پمپهای جابجایی مثبت

در پمپهای جابجایی مثبت سعی شده است با استفاده از توابع علمی و فیزیکی، با افزایش فشار و کاهش حجم محفظه پمپ، ماده سیال منتقل شود.

این نوع پمپها به دو دسته کلی پمپهای چرخشی و پمپهای رفت و برگشتی تقسیم می شوند.

پمپهای چرخشی دارای انواع تک موتوره و چند موتوره هستند.

پمپهای رفت و برگشتی نیز به 3 دسته پیستونی، پلانجری و دیافراگمی تقسیم می شوند.

• پمپهای دینامیکی یا سانتریفوژی یا گریز از مرکز

در پمپهای دینامیکی سعی شده است سرعت ماده سیال توسط یک پروانه افزایش یافته و در نتیجه این سرعت به فشار تبدیل شود.

این پمپها بر اساس مشخصه های زیر دسته بندی می شوند:

الف- بر اساس جهت محور ( پمپ عمودی – پمپ افقی )

ب- براساس نوع مکش ( تک مکشه و دو مکشه )

ج- بر اساس ساختار مکانیکی ( بسته ، باز و  نیمه باز)

د- نوع جریان _ محوری – ترکیبی – شعاعی )

ه- تعداد مراحل ( یک مرحله – چند مرحله)

و- نوع حلزون ( تک حلزون – دو حلزون )

پمپ‌ حلزونی پر کاربردترین نوع پمپها در سطح جهان هستند و  یکی از انواع پمپ‌های  گریز از مرکز، از دسته پمپهای دینامیکی بسته هستند که برای انتقال مایعات و سایر مواد به کار می‌روند.

این نوع پمپ‌ها به دلیل طراحی خاص و کارایی بالا، در صنایع مختلفی از جمله نفت و گاز، پتروشیمی، آب و فاضلاب، غذا و نوشیدنی، داروسازی و صنایع دیگر استفاده می‌شوند.

اما بیشترین مورد مصرف انها، انتقال آب با پمپ حلزونی در زمینهای کشاورزی و باغات است. بهمین دلیل به پمپ سرچاهی یا پمپ کشاورزی هم معروفند.

در واقع اصطلاح حلزونی به دلیل شکل حلزونی و پیچشی پوسته یا بدنه پمپ می‌باشد. پمپ‌ های حلزونی از یک بدنه استوانه‌ای و یک حلزون دارای پیچ‌های متقاطع برای انتقال مایعات استفاده می‌کنند.

این حلزون به صورت چرخشی در داخل بدنه پمپ حرکت می‌کند و مایعات را از یک نقطه ورودی به یک نقطه خروجی منتقل می‌کند.

این فرآیند به دلیل طراحی خاص حلزون و بدنه، باعث ایجاد فشار و سرعت بالا در مایعات می‌شود که به انتقال موثرتر آنها کمک می‌کند.

یکی از ویژگی‌های برجسته پمپ‌ حلزونی، کارایی بالا و نیاز کم به نگهداری و تعمیرات است. این پمپ‌ها به دلیل طراحی ساده و قطعات کمتر، نسبت به سایر انواع پمپ‌ها نیاز کمتری به تعمیرات و نگهداری دارند.

همچنین، این پمپ حلزونی دارای عمر کاری بالا و مقاومت در برابر فشار و دما هستند که آنها را به یک گزینه مناسب برای صنایع مختلف تبدیل کرده است.

برای استفاده از پمپ حلزونی یا پمپ گریز از مرکز باید آنها را به یک موتور محرکه مانند، الکترو موتور، موتور دیزل مانند موتور مارگو یا بنزینی یا نفت و بنزینی متصل نمود.

• پمپ حلزونی یا گریز از مرکز چگونه کار میکند؟ نحوه کارکرد پمپ حلزونی یا گریز از مرکز

در پمپ‌ حلزونی پروانه در داخل یک محفظه پیچشی قرار گرفته است. یک روتور نیروی محرکه موتور برقی یا دیزلی یا بنزینی را گرفته و پروانه را به چرخش در می آورد.

 سیال از قسمت مکش یا ورودی پمپ حلزونی وارد محفظه ی پمپ شده و با چرخش روتور و پروانه متصل به آن، نیروی گریز از مرکز به سیال وارد می‌شود.

این نیرو عامل حرکت سیال به سمت محیط بیرونی پروانه (خروجی پمپ) در جهت شعاعی می‌شود. ممکن است پمپ حلزونی دارای یک یا دو مکش یا ورودی باشند؛ این ویژگی باعث می شود از طریق دو لوله و به مقدار یکسان، جریان سیال وارد پمپ شود.

پمپ حلزونی قدرت مکش بالایی دارند واین نوع پمپ را می توانید به خوبی در چاه های خیلی عمیق استفاده کنید. یکی از مزیت های مهم این پمپها، قابلیت تعمیر و نگهداری آسان و وجود قطعات یدکی آنهاست.

پمپ حلزونی یا پمپ گریز از مرکز یا پمپ سانتریفیوژی که برای آبیاری کشاورزی استفاده میشه به دلیل اینکه کارکرد طولانی در روز دارند سیل آنها بعد از مدتی خراب شده و نشتی می دهند. لذا بهتر است از سیل مکانیکی با کیفیت بالا استفاده شود.

• اجزاء پمپ حلزونی پمپ حلزونی از چی ساخته شده است؟

پمپ گریز از مرکز حلزونی غالبا از بخش های اصلی زیر تشکیل شده است:

1ورودی پمپ: ورودی پمپ فلانچی است که سیال از طریق آن وارد پمپ می گردد و به گونه ای طراحی شده که سیال به آرامی به داخل محفظه پمپ هدایت شود.

2پروانه پمپ: پروانه بخش چرخشی پمپ است که دارای تیغه های منحنی است و با حرکت دایره ای، انرژی و نیروی گریز از مرکز را به سیال منتقل نموده و سیال را با فشار به سمت بیرون می راند.

3پوشش یا محفظه پمپ: یک محفظه مارپیچی شکل است که پروانه را احاطه کرده و هدف آن جمع آوری سیال تخلیه شده توسط پروانه و تبدیل تدریجی انرژی جنبشی به انرژی فشار می باشد.

4خروجی پمپ: خروجی پمپ در قسمت فوقانی محفظه قرار گرفته، و جایی است که سیال، با فشار از پمپ خارج می شود. معمولا خروجی پمپ مجهز به اتصالاتی است که بوسیله آن بتوان لوله یا شیلنگ را به پمپ متصل نمود.

5یاتاقان پمپ: یاتاقان ها برای کاهش اصطکاک شفت پمپ استفاده میشوند و معمولا در دو طرف شفت قرار می گیرند تا عملکرد پایدار و روانی را ایجاد نمایند.

6شفت پمپ: شفت وظیفه اتصال پروانه و موتور را دارد و نیروی چرخشی را از موتور به پروانه منتقل می نماید.

7موتور: موتور نیروی لازم برای به حرکت درآوردن پروانه و پمپ را ایجاد نموده و  بسته به کاربرد پمپ می تواند الکتریکی یا یک موتور احتراق داخلی مانند موتور مارگو باشد.

8ابزار آب بندی پمپ: شامل سیل و کاسه نمد و یا نخ نسوز هستند که وظیفه آب بندی و جلوگیری از نشت سیال در مسیر شفت و سایر اتصالات پمپ را دارند و به حفظ فشار مطلوب و جلوگیری از آسیب به اجزای پمپ کمک می نمایند.

• مصارف و کاربرد پمپ حلزونی | پمپ حلزونی در کجا استفاده میشود؟

1در صنایع غذایی برای انتقال و جابجایی محصولات لبنی رقیق مثل شیر و دوغ

2در صنایع شیمیایی مانند انتقال رنگ های رقیق، هیدروکربن های سبک، سلولز، مواد پتروشیمی

3در صنایع نفت و انرژی جهت پمپاژ نفت خام، دوغاب ها و مواد نفتی سبک

4کاربردهای کرایوژنیک مانند پمپاژ گاز طبیعی مایع

5کشاورزی جهت پمپاژ و استخراج آب های زیرزمینی در چاه های عمیق و نیمه عمیق، جهت انتقال آب رودخانه ها به زمین های کشاورزی و باغات

6جهت تامین و پمپاژ آب شهری و افزایش فشار آب خانگی

7جهت سیرکوله کردن و به گردش انداختن آب گرم در سیستم های حرارتی و تهویه مطبوع

8در صنایع داروسازی و آرایشی و بهداشتی برای انتقال و جابجایی مواد با ویسکوزیته پایین تا متوسط

9در تاسیسات مکانیکی و سیستم های سرمایش و گرمایش

10در سیستم های اطفا حریق و آتش نشانی ها

11جهت تخلیه و خروج آب گرفتگی ها در محل های سیل گرفته و یا تخلیه آب متجمع مثل استخرها

12مدیریت پسماند و فاضلاب های شهری جهت فرآوری و بازیافت فاضلاب ها

13در نیروگاه ها

• مزایای پمپ سانتریفیوژ یا پمپ حلزونی | چرا باید از پمپ حلزونی استفاده بکنیم؟

• داشتن ساختمان داخلی ساده

• در دسترس بودن و عرضه زیاد در بازار

• داشتن جریان خروجی یکنواخت و روان

• هزینه تعمیر و نگهداری پایین تر

• داشتن ابعاد کوچکتر نسبت به سایر پمپ ها

• قابلیت پمپاژ سیالات مختلف از جمله خورنده و خطرناک

• اتلافات کم ناشی از انرژی اصطکاکی

• سر و صدای کم

• عدم نشتی بین محفظه پمپ و موتور به دلیل وجود فاصله بین آنها

• مناسب برای هد کم تا متوسط

• از پمپ حلزونی در کجاها نباید استفاده کرد؟ معایب پمپ حلزونی یا سانتریفیوژی

1عدم توانایی پمپاژ سیالات در فشار بالا (جهت انجام پمپاژ در هد و فشار بالا نیاز به پمپ های طبقاتی است و در نتیجه هزینه گران تمام می شود)

2عدم توانایی پمپاژ و انتقال سیالات با ویسکوزیته بالا

3نیازمندی به آب بندی و مکانیکال سیل

4اعمال بار سنگین و بیش از حد معمول می تواند به اتصالات و کوپلینگ صدمه وارد کند

5به دلیل پرایمینگ در بعضی پمپ ها امکان ایجاد پدیده کاویتاسیون وجود دارد.

• جنس و آلیاژ پمپ حلزونی:

قسمت حلزونی پمپ می‌تواند ازآلیاژهای مختلفی مانند چدن، استیل ضد زنگ و برنز باشد. در صورتی که از پمپ برای پمپاژ آب با سختی بالا، آب شور یا برخی سیالات شیمیایی استفاده میشود باید جنس استیل آن از نوع  304 یا 316 باشد.

• خرید پمپ حلزونی | انتخاب پمپ حلزونی مناسب:

بصورت کلی دو پارامتر اصلی و مهم در خرید پمپ حلزونی پارامترهای هد و دبی می باشد که توانایی و قدرت پمپ در میزان ارتفاع پرتاب و حجم قابل جابجایی را مشخص می کنند.

این دو آیتم در خرید پمپ حلزونی نیز بسیار موثرند. غالبا پمپ‌های حلزونی از الکتروموتور یا موتور دیزل با دور موتور 1400 و 2900 دور در دقیقه بهره می‌برند.

پمپ حلزونی می تواند حداکثر تا ارتفاع ۹۰ متر، آب مورد نیاز را پرتاب کند بهمین دلیل، یکی از بهترین انواع پمپ در بخش های مختلف صنعتی، ساختمانی و کشاورزی هستند.

پمپ حلزونی از لحاظ حجم آبدهی و ارتفاع پرتاب انواع مختلفی دارند. لذا هنگام خرید باید توجه داشت که بین پمپ و نوع مصرف تناسب وجود داشته باشد و بتواند نیاز شما را تامین نماید.

مشخصات فنی پمپ شامل دبی، فشار، حجم، سرعت، مصرف انرژی و نوع سیال هم هر کدام در انتخاب پمپ بسیار حائز اهمیت هستند.

بعنوان مثال پمپ دو پروانه سه اینچ بابل ماشین در صورت کوبله شدن با موتور 7.5 اسب، می تواند 34 متر مکعب آبدهی و 53 متر ارتفاع تحویل دهد. همین پمپ با موتور 11 کیلو وات تا 90 متر ارتفاع و 15 متر مکعب در ساعت آبدهی خواهد داشت.

برای خرید پمپ گریز از مرکز مناسب لازم است به نمودار منحنی عملکرد پمپ مورد نظر دسترسی داشته باشید، در غیر اینصورت با کارشناسان ما تماس بگیرید تا شما را راهنمایی کنند.

• پمپهای حلزونی مناسب برای کوبله شدن با موتورهای دیزل مارگو

بهترین گزینه ها برای کوبله شدن روی موتورهای مارگو پمپ های حلزونی بابل 4 یا 6 اینچی است. دور این موتورها 1500 در دقیقه است که بدلیل همخوانی با دور پمپهای بابل میتوان کوبله مستقیم انجام داد.

اما اگر بخواهید این پمپ حلزونی را با موتوری مانند چانگفا کوبله کنید بدلیل تفاوت دور موتور باید از گیربکس یا تسمه استفاده کنید و ضمنا توجه داشته باشید که موتورهای چانگفا راستگرد هستند و باید پمپ راستگرد با انها کوبله نمود.

معمولا روی موتورهای مارگو پمپ 4 اینچ می بندند اما روی موتور مارگو برند کرلوسکار بدلیل کیفیت بالای این موتور، میتوان پمپ 6 اینچ چپگرد هم کوبله کرد.

بهتر است با موتورهای چانگفا، پمپهای پمپیران را کوبله نمود زیرا این پمپها هم دور بالا را پوشش میدهند و هم فشار مناسبی ایجاد می کنند. پمپهای بابل برای آبیاری تحت فشار مناسب نیستند. خصوصیت این پمپها حجم آب بالا با فشار کم میباشد. برای آبیاری تحت فشار از پمپهای پمپیران استفاده شود.

پمپهای پمپیران نیاز به 2900 دور در دقیقه دارند و با استفاده از کاتالوگ راهنمای پمپیران میتوان قدرت مورد نیاز برای هر پمپ را مشخص نمود.

• خرید انواع پمپ حلزونی| نمودار تنوع پمپ های حلزونی:

پمپهای نخ نسوزی دارای قطعه ای بنام عینکی هستند و پمپهای زغالی فاقد این قطعه می باشند.

در پمپهای زغالی برای آبندی پمپ بجای نخ نسوز از فیبر و فنر استفاده شده است.

نخ نسوزها بدلیل قیمت پایین و سهولت تعمیر و تعویض قطعات ، بیشتر رایج هستند.

توجه داشته باشید که شاسی این پمپها بخاطر تفاوت جای سوراخهای پمپ، با یکدیگر تفاوت دارند. شاسی های AMP بلندتر هستند.

• مزیت پمپ حلزونی IPS بر پمپ حلزونی AMP:

پمپ های حلزونی  IPS هم مانند پمپهای AMP هستند با این تفاوت که بدلیل تغییراتی که در محفظه این پمپها ایجاد شده نسبت به پمپهای AMP دبی بیشتری دارند. قطر پروانه AMP 21 سانتیمتر است و قطر پروانه IPS 23 سانتیمتر است.

• نکات قابل توجه خرید پمپ حلزونی:

1پروانه چپ و راست IPS ها با هم متفاوت هستند

2در پمپهای AMP غالبا چکه کردن آب رایج است

3برای تشخیص چپگرد یا راستگرد بودن پمپ از این فرمول استفاده کنید: روبروی پمپ بایستید (بغل یا سمت موتور نایستید) اگر گلویی خروجی پمپ، سمت راست باشد؛ راستگرد است و اگر گلویی خروجی سمت چپ پمپ باشد آن پمپ چپگرد است.

4هنگام خرید پروانه پمپ نیز باید نسبت به چپ و راست بودن آن مطمئن شوید و حتما نام پمپ خود را به فروشنده اعلام کنید. قطر پروانه و طول شفت را هم مد نظر داشته باشید تا خرید درستی انجام دهید.

5شرکت پمپ بابل برای هر مدل از پمپهای خود یک کد سه رقمی اختصاص داده و روی پلاک پمپ ثبت نموده تا فروشنده بدون نیاز به توضیحات پمپ مورد درخواست را تشخیص بدهد. مثلا عدد 543 عدد اختصاصی پمپ 4 اینچ نخ نسوزی IPS چپگرد است.

• توجه:

هیچ یک از پمپها گریسکاری نشده و باید قبل از استفاده گریسکاری شود و گرنه بلافاصله آبندی آن از بین میرود. این امر با برچسب مشخصی روی پمپها تذکر داده شده است.

اخیرا شرکت پمپ بابل برای سهولت استفاده، در قسمت بالای حلزونی کلیه پمپهای خود، یک پیچ هواگیری تعبیه نموده است.

در نهایت، پمپ‌های حلزونی به دلیل کارایی بالا، عمر کاری طولانی، نیاز کم به نگهداری و تعمیرات و قابلیت استفاده در صنایع مختلف، یکی از انتخاب‌های مناسب برای انتقال مایعات و مواد در صنایع مختلف محسوب می‌شوند.

اگر شما هم به دنبال یک پمپ با کارایی بالا و نیاز کم به نگهداری هستید، خرید پمپ‌ حلزونی می‌تواند گزینه مناسبی برای شما باشد.