
در این مقاله در مورد آب شور و آبیاری با آب شور در کشاورزی توضیح می دهیم. اگر می خواهید در این باره بدانید تا انتها مقاله همراه مان باشید که در مورد روش های آبیاری با آب شور هم اطلاعاتی را در اختیار تان می گذاریم. همچنین در مورد کاربرد آب شور و محصولات سازگار با آن هم بحث خواهیم کرد.
آب شور چیست؟
اگر میزان شوری آب بین ۳۰-۵۰ ppt باشد، آن را آب شور می نامند.
آب شور آبی است که مقدار بالایی نمک دارد و مزه شوری آب به دلیل یون کلر است، ولی این شوری به علت تاثیر کانیون های آب می باشد و به غلظت آن بستگی دارد. شور بودن آب می تواند مضراتی را هم برای گیاهانی که از آب شور تغذیه می کنند، داشته باشد. برای مثال کم رنگ شدن برگ سبز گیاهان، پوسته پوسته شدن و سوختن برگ ها عامل میزان بالای نمک در آب می باشد.
آب های شور دارای طبقه بندی می باشند که در جدول زیر می توانید میزان آب شور را مشاهده کنید.
طبقه بندی | میلی گرم بر لیتر MG/L or PPM) | EC (MS/M) | EC میلی زیمنس بر سانتی متر (MS/CM) |
شوری کم | 0 _ 456 | 0 _ 80 | 0 _ 0/80 |
شوری متوسط | 456 _ 1425 | 80 _ 250 | 0/80 _ 2/50 |
شوری | 1425 _ 2850 | 250 _ 500 | 2/50 _ 5/00 |
شوری زیاد | < 2850 | < 500 | < 5/00 |
کشاورزی با آب شور
آبیاری با آب شور در کشاورزی از راه های جدیدی است که امروزه در مناطقی استفاده می شود که کمبود آب شیرین دارند. با روش درست آبیاری در کشاورزی و با استفاده درست، آب شور می تواند به رشد گیاهان مقاوم به شوری کمک کند و همچنین به حفظ آب کمک کند.
در روش آبیاری از آب شور برای تامین نیاز آبی گیاهان استفاده می شود که روش های مختلفی دارد که با برنامه ریزی دقیق و انتخاب محصولات مقاوم می توانید از آسیبب به خاک و کاهش عملکرد محصولات پیشگیری کنید.
معایب استفاده از آب شور در کشاورزی
آبیاری با آب شور برای گیاهان و محصولات کشاورزی می تواند خطراتی داشته باشد که در ادامه آن ها را توضیح می دهیم. و شما اگر می توانید این ضرر و معایب را به حداقل برسانید.
1کاهش جذب آب
آب شور بر روی پتانسیل اسمزی گیاه تاثیر می گذارد و گیاه برای جذب آب به انرژی بیشتری نیاز دارد پیدا می کند. وقتی شوری آب بالا باشد گیاه نمی تواند آب را جذب کند و اگر خاک هم از آب اشباع باشد به خاطر میزان شوری زیاد جذب آب کم می شود.
2عدم جذاب مواد مغذی
استفاده از آب شور برای آبیاری باعث می شود که مواد غذایی ضروری جذب گیاه نشود و این کار باعث ضعیف شدن محصول یا گیاه می شود و از بین می رود.
3تاثیر آب شور در خاک
وقتی که خاک شور شود سدیم جایگزین کلسیم و منیزیم خواهد شد و این کار موجب جذب ذرات رس در خاک می شود. در نتیجه تجمع ذرات خاک کم می شود و خاک شروع به پراکندگی می کند. این کار می تواند بر رشد گیاه تاثیر منفی بگذارد.
راه حل هایی برای کاهش شوری آب و خاک در کشاورزی
با انجام برخی از راه کار ها و اقدامات می توان خطر و تاثیرات آب شور در آبیاری را کم تر کرد. در مطلب زیر برخی از ابن اقدامات را شزح داده ایم.

- نوع خاک و زهکشی:
در زمان آبیاری با آب شور باید به آبشویی و جا به جایی نمک به سمت پایین و خارج کردن از منطقه ریشه دقت داشته باشید. این کار در خاک های شنی به سادگی و در خاک های رسی به سختی انجام می شود. - زمان بندی:
غلظت نمک در ناحیه ریشه به دنبال آبیاری دائما تغییر می کند و با خشک شدن خاک غلظت نمک در خاک بالا تر می رود و این کار موجب می شود رطوبت خاک از بین رود. زمانی که آب آبیاری شور باشد، آبیاری سطحی غلظت نمک را در خاک بیشتر می کند و بارندگی میزان نمک را از ریشه خارج می کند. - کود دهی:
در زمانی که آب و خاک به میزان زیاد شور باشد استفاده از کود های دارای کلرید باید کمتر شود یا حذف شود.
- مرحله رشد:
گیاه در هنگام جوانه زنی به نسبت سایر مراحل رشد به آب شور و خاک حساس تر است. - ریشه:
ریشه و شکل آن از عواملی می باشند که در مقاومت گیاه در برابر آب شور تاثیر گذار هستند. هر چه ریشه گیاه سطحی باشد مقاومت آن در برابر آب شور برای آبیاری بیشتر می شود.
انواع روش های آبیاری – مزایا و معایب
روش های استفاده از آب شور در کشاورزی
استفاده از آب شور به صورت چهار روش انجام می شود و شما می توانید از این چهار روش استفاده کنید تا خطر های استفاده از آب شور کمتر شود.
1روش های هیدرولیکی
روش های هیدرولیکی شامل رعایت اصول صحیح آبیاری و برنامه ریزی آبیاری می باشد. که در این روش در مدل های آبیاری سطحی، کاهش سطح تبخیر آب و افزایش کارایی مصرف آب هم باید توجه داشته باشید.
2روش های شیمیایی
در روش های شیمیایی با در نظر گرفتن انواع مختلف شوری زمین از مواد اصلاح کننده مثل سنگ، گچ در اصلاح زمین های سدیمی و یا از کود های شیمیایی مثل کود های سولفتاته و اسید سولفوریک استفاده می شود.

3روش های فیزیکی
روش های فیزیکی هم شامل مسطح کردن زمین، مناسب سازی بستر، خاک ورزی و روش مناسب کاشت و تغییر در نوع سیستم می باشد. اگر مسطح نمودن زمین به درستی صورت نگیرد، آب تنها در یک منطقه جمع می شود و مناطق دیگر آبیاری نمی شود.
در جایی که آب جمع شده است، آب بیشتری بخار می شود و نمک های باقی مانده در آن منطقه به صورت لکه لکه به وجود می آیند و در خاک شور که آب شیرین دارد می توان بازهکشی بستر کشت، شوری را از زمین خارج کنید.
4روش های بیولوژیکی
در روش های بیولوژیکی، تولید محصولات مناسب و ارقام و سازگاری آن با شرایط منطقه انتخاب می شود و نوع گیاه کشت داده هم تغییر می کند.
از آب شور چه استفاده هایی می شود؟
آب شور به خاطر داشتن نمک های محلول در درمان برخی از بیماری ها تاثیر گذار است و همچنین خوردن زیاد آب شور هم می تواند ضرر هایی برای بدن داشته باشد. از آب شور با اهداف خاص و روش های گوناگون در کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد.
محصولات سازگار با آب شور
اگر خاک شما خیلی شور باشد می توانید از گیاهانی که نسبت به آب شور مقاوم هستند، استفاده کنید. گیاهان زینتی مثل کاکتوس، مروارید سفید و غیره با آب شور سازگار اند و می توانید استفاده کنید. همچنین از گیاهان دارویی همچون چای ترش، مریم گلی و گیاهان زراعتی مقاوم به آب شور مثل جو، ذرت، گوجه فرنگی می توانید استفاده کنید. زیرا این محصولات با آب شور سازگار می باشند.
سخن پایانی
با مطالعه مقاله، می توانید در مورد آب شور و آبیاری با این آب و روش های آن، اطلاعاتی به دست آورید و با خواندن مقاله تا انتها متوجه نکات و راه کار هایی برای کاهش شوری آب می شوید که می توانید از این مطالب استفاده کنید. همچنین در مورد محصولات سازگار با آب شور و کاربرد های آن هم توضیح دادیم که می تواند برای شما مفید باشد.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.